وَرَدَّ اللَّهُ الَّذِينَ كَفَرُوا بِغَيْظِهِمْ لَمْ يَنَالُوا خَيْرًا وَكَفَى اللَّهُ الْمُؤْمِنِينَ الْقِتَالَ وَكَانَ اللَّهُ قَوِيًّا عَزِيزًا ﴿۲۵﴾ وَأَنْزَلَ الَّذِينَ ظَاهَرُوهُمْ مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ مِنْ صَيَاصِيهِمْ وَقَذَفَ فِي قُلُوبِهِمُ الرُّعْبَ فَرِيقًا تَقْتُلُونَ وَتَأْسِرُونَ فَرِيقًا ﴿۲۶﴾ وَأَوْرَثَكُمْ أَرْضَهُمْ وَدِيَارَهُمْ وَأَمْوَالَهُمْ وَأَرْضًا لَمْ تَطَئُوهَا وَكَانَ اللَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرًا ﴿۲۷﴾ يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِأَزْوَاجِكَ إِنْ كُنْتُنَّ تُرِدْنَ الْحَيَاةَ الدُّنْيَا وَزِينَتَهَا فَتَعَالَيْنَ أُمَتِّعْكُنَّ وَأُسَرِّحْكُنَّ سَرَاحًا جَمِيلًا ﴿۲۸﴾

و باز گردانید اللّه تعالٰی کافران را بحال خشم شان که حاصل نکردند هیچ منفعتی و اللّه تعالٰی نجات داد مومنان را از جنگ کردن و هست اللّه تعالٰی توانا غالب ﴿۲۵﴾
و فرود آورد آنهای را که مددگاری آنها را کرده بودند از اهل کتاب از قلعه های ایشان و انداخت در دلهای ایشان هیبت می کشتید گروه را و اسیر میگرفتید گروهی را ﴿۲۶﴾
و داد شما را زمین های ایشان و خانه های ایشان و اموال آنها را (و میدهد شما را) زمینی را که قدم ننهاده اید در آن و هست اللّه تعالٰی بر همه چیز توانا ﴿۲۷﴾
ائ نبی بگو به زنان خود اگر شما میخواهید زندگانی دنیا و زینت آنرا پس بیائيد تا سامان دهم شما را و رخصت دهم شما را به رخصت کردن نیک ﴿۲۸﴾

[۲۵] این بیان جزاءِ دنیوی برای مومنان است از سبب صدق آنها احزاب کافران بدون مقصد باز گشتند (خَيْرًا) یعنی خیر دنیا و آخرت را حاصل نکردند (وَكَفَى اللَّهُ الْمُؤْمِنِينَ الْقِتَالَ) یعنی باد و ملائيک بر کافران آمدند پس ایشان را فرار دادند و برای قتال کردن مومنان حاجتی باقی نماند -
[۲۶] این نیز در جزا داخل است که اللّه تعالٰی با مومنان در غزوه بنی قریظه امداد کرد وقتیکه بنی قریضه با نبی صل اللّه وعلیه وسلم عهد را شکستاندند و با کفار دیگر در غزوه خندق همراهی کردند به نبی صل اللّه وعلیه وسلم حکم آمد که برای جنگ با بنی قریضه بروید ایشان از ترس در قلعه های خود پنهان شدند و مومنان بیست و پنج روز محاصره آنها را کردند آخر کار ایشان تنگ آمدند و راضی شدند به فیصله سعد بن معاذ رضی اللّه عنه او فیصله کرد که جوانان قتل شوند ، و اطفال و زنان قید کرده شوند و نبی صل اللّه وعلیه وسلم تائيد فیصله او را کرد به آن فیصله عمل کرده شد -
[۲۷] این نیز در جزا داخل است یعنی در آیت گذشته غلبه به نفس های کافران کتابیان ذکر شد در این آیت غلبه ایشان را بر اموال آنها ذکر میکند - و مراد از آن غنایم بنی قریظه است (وَأَرْضًا لَمْ تَطَئُوهَا) مراد از این وعده غنایم خیبر یا همه غنایم مسلمانان تا روز قیامت است و مانند این در سوره فتح (۲۰) نیز است -
[۲۸] از این آیت الی (۴۱) باب سوم است - در این سه خطابات را برای نبی صل اللّه وعلیه وسلم ذکر میکند (۳۸،۳۷،۲۸) و چهار خطابات به مومنان عام (۴۰،۳۶) و ذکر بشارت است به ذکر ده صفات در (۳۵) - در این آیت (۲۸) خطاب نهم به نبی صل اللّه وعلیه وسلم است - و مراد این است اگر زنها در کار دعوت دین مانع می شوند ترک کردن ایشان ضروری است لیکن دعوت حق ترک کرده نمی شود - و به این آیت تخییر گفته میشود یعنی به زن اختیار دادن که از شوهر جدائي میخواهی یا نمی خواهی اختیار توست در این قول صحیح این است که به این طلاق واقع نمی گردد هان اگر جواب بگوید که من خود را پسندیدم یعنی جدای را میخواهم در این اختلاف سلف صالحین است که چگونه طلاق واقع میگردد - و سبب نزول این آیت بود که چون نبی صل اللّه وعلیه وسلم با زینب رضی اللّه عنها نکاح کرد تا رسم جاهلیت خاتمه یابد در باره تحریم زن متبنیٰ دیگر زنها از سبب غیرت امباق بودن (که این امر طبعی است) به نبی صل اللّه وعلیه وسلم جمع شدند و مطالبه نفقه بسیار را اَغاز کردند نبی صل اللّه وعلیه وسلم از ایشان اندوهگین شد و گفت که من یک ماه برای شما نزدیک نمی شوم و در این روزها نبی صل اللّه وعلیه وسلم از سواری افتیده بود پهلوی آن زخمی شده بود و پای آن مچ خورده بود در بالاخانه تنها زندگی میکرد ، چون این آیت تخییر نازل شد و بیست ونه روز ماه مکمل شد نبی صل اللّه وعلیه وسلم از بالاخانه پائين شد و این آیات را برای ایشان پیش کرد ایشان در جواب گفتند که ما اللّه تعالٰی و رسول و آخرت را میخواهیم در باره این احادیث صحیحه آمده است (الْحَيَاةَ الدُّنْيَا) مراد از این ترقی دنیا است به اعتبار نفقه و اموال بسیار (وَزِينَتَهَا) مراد از آن لباس زیبا و زیورات وغیره است -