إِنَّمَا تُنْذِرُ مَنِ اتَّبَعَ الذِّكْرَ وَخَشِيَ الرَّحْمَنَ بِالْغَيْبِ فَبَشِّرْهُ بِمَغْفِرَةٍ وَأَجْرٍ كَرِيمٍ ﴿۱۱﴾ إِنَّا نَحْنُ نُحْيِي الْمَوْتَى وَنَكْتُبُ مَا قَدَّمُوا وَآثَارَهُمْ وَكُلَّ شَيْءٍ أَحْصَيْنَاهُ فِي إِمَامٍ مُبِينٍ ﴿۱۲﴾ وَاضْرِبْ لَهُمْ مَثَلًا أَصْحَابَ الْقَرْيَةِ إِذْ جَاءَهَا الْمُرْسَلُونَ ﴿۱۳﴾

جز این نیست که میترسانی (فایده مند) کسی را که پیروی میکند پند را و میترسد از رحمان در حالت ندیدن پس بشارت بده او را به آمرزش و ثواب با عزت ﴿۱۱﴾
هرآئینه ما زنده میگردانیم مردگان را و می نویسیم اعمالی را که پیش فرستاده اند و کارهای عقب ایشان و هر چیز را احاطه کرده ایم در کتاب روشن ﴿۱۲﴾
و بیان کن برای ایشان واقعه عبرت ناک اهل یک شهر را چون آمد برای ایشان رسولان ﴿۱۳﴾

[۱۱] چون معلوم شد که انذار به ضدیان عنادیان فایده نمی دهد پس سوال پیش آمد که فایده دادن انذار چه است؟ حاصل جواب این است که به انابت کنندگان فایده میدهد (كَرِيمٍ) در اجرت دنیا ذلت محسوس میشود و در اجر آخرت کرامت و عزت است -
[۱۲] در این وقت پاداش را ذکر میکند که آن حیات بعدالموت است و این دلیل عقلی برای توحید است (إِنَّا نَحْنُ نُحْيِي الْمَوْتَى) معنی ظاهری مراد است برای اثبات قیامت و از ضحاک و حسن نقل است که با این ایمان بعدالکفر مراد است (وَنَكْتُبُ) این کتابت پیش از احیا بعدلموت است مراد از این کتابت کتابت کراماً کاتبین است که ایشان اعمال را در صحیفه های خود می نویسند یا مراد از کتابت نوشتن در تقدیر است و مضارع به معنی ماضی است (مَا قَدَّمُوا) به معنی اول مراد از آن آن اعمالی است که انسان کرده باشد - پس برای آخرت پیش فرستاده است و به معنی دوم ماقدموا و اخرو مراد است یعنی همه اعمال مراد است (وَآثَارَهُمْ) مراد از آن قدم گرفتن به مسجد برای عبادت است یا اعمال بد است که در بعد برای مردمان باقی میگذارد و مردم بعدی بر آن عمل میکنند قرطبی این مثالهای آنرا گفته است ، علم که تدریس آنرا کرده باشد یا کتاب تصنیف کرده باشد یا وقف کرده باشد - یا مسجد، مسافر خانه، پل وغیره ساخته باشد این اعمال نیک است و مثال اعمال بد این است تکس ها که بعضی پادشاهان ظالم بالای مسلمانها مقرر کرده باشد و راه های که در آن به مسلمانان نقصان رسیده باشد یا آن غزل خوانی و کارهای بازی که به توسط آن مردم از راه اللّه تعالٰی منع میشوند و همچنین هر طریقه نیک یعنی سنت را جاری کردن یاطریقه بد مانند بدعات ایجاد کردن و جاری کردن (إِمَامٍ) به هر آن چیزی گفته میشود که به پشت آن اقتداء میشود از این سبب به تورات نیز امام گفته است در سوره هود (۱۷) و چون همه کارهای اخیر تابع تقدیر (لوح محفوظ) است از این سبب به او امام گفته شد -
[۱۳] این متعلق به لتنذر است - این مثال انذار (تخویف دنیوی است) و دلیل نقلی بر توحید است و همچنین در این تشجیع به انذار کردن است به همراه ذکر طریقه انذار (دعوت) -