وَلَوْ أَنَّنَا ۳۳۴ الأعراف

وَلَا تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ بَعْدَ إِصْلَاحِهَا وَادْعُوهُ خَوْفًا وَطَمَعًا إِنَّ رَحْمَتَ اللَّهِ قَرِيبٌ مِنَ الْمُحْسِنِينَ ﴿۵۶﴾ وَهُوَ الَّذِي يُرْسِلُ الرِّيَاحَ بُشْرًا بَيْنَ يَدَيْ رَحْمَتِهِ حَتَّى إِذَا أَقَلَّتْ سَحَابًا ثِقَالًا سُقْنَاهُ لِبَلَدٍ مَيِّتٍ فَأَنْزَلْنَا بِهِ الْمَاءَ فَأَخْرَجْنَا بِهِ مِنْ كُلِّ الثَّمَرَاتِ كَذَلِكَ نُخْرِجُ الْمَوْتَى لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ ﴿۵۷﴾ وَالْبَلَدُ الطَّيِّبُ يَخْرُجُ نَبَاتُهُ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَالَّذِي خَبُثَ لَا يَخْرُجُ إِلَّا نَكِدًا كَذَلِكَ نُصَرِّفُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَشْكُرُونَ ﴿۵۸﴾

و فساد نکنید (به شرک) در زمین بعد از اصلاح آن (با توحید) و دعا بخواهید از اللّه تعالٰی به ترس و امید هرآئینه رحمت اللّه تعالٰی نزدیک است به نیکوکاران ﴿۵۶﴾
و خاص اللّه تعالٰی او ذاتیست که میفرستد بادها را مژده دهنده پیش از رحمت او تا آنکه بردارند ابر گران را (از آب) برانیم آنرا به زمین خشک پس فرو آریم بواسطه آن آب را پس بیرون آریم با آن آب از جنس هر میوه چنین بیرون آریم مردگان را تا شما پند بپذیرید ﴿۵۷﴾
و زمین خوب بر می آید رستنی از آن به حکم پروردگارش و آن زمینی که شوره باشد بیرون نمی آرد مگر گیاه بی کاره را چنین گوناگون بیان می کنیم آیت ها را برای قومی که شکر میکنند ﴿۵۸﴾

[۵۶] در این آیت رد بر شرک است زیرا فساد به معنی شرک است و اصلاح به معنی توحید است و این دو شرط را ذکر کرد خوف و امید که با باطن تعلق دارد مراد از (رَحْمَتَ) قبول کردن دعا و پاداش است (الْمُحْسِنِينَ) آن کسی که عمل به عقیده توحید و طریقه سنت میکند و همچنین (لَا تُفْسِدُوا) این لفظ عام است افساد نفوس به قتل و افساد اموال با غصب و دزدی کردن و افساد دین به کفر و شرک و بدعت و افساد نسب ها به زنا و عمل قوم لوط علیه السلام و مراد از اصلاح با فرستادن انبیاء و کتاب های الٰهی است (خَوْفًا وَطَمَعًا) این هردو در دعای صالحین در آیت (۱۸) سوره سجده ذکر است و در وقت باران در آیت (۱۲) سوره رعد و در وقت برق در آیت (۲۴) سوره روم ذکر است (رَحْمَتَ اللَّهِ) رحمت به بسیار معنی است در اینجا به معنی قبول کردن دعا است (قَرِيبٌ) را مذکر آورده است از سببی که رحمت به اللّه تعالٰی مضاف است ودر این ادب است -
[۵۸-۵۷] این یک دلیل توحید است راجع به این قول است یُغشی الیل و نیز مثال است برای قرآن و برای بیان توحید مانند که پیش از باران هوا میباشد و ابرهای گران میباشد همچنین پیش از قرآن در کتاب ها بشارت ها در باره قرآن و رسول بود و در ابتداء بسیار مشرکین بسیار مقابله های سخت و تاریکی ها ساخته بودند و مانند که زمین دو نوع میباشد از یکی به باران رستنی های مفید بیرون می برآید و از نوع دیگر رستنی های بی کاره می برآید همچنین بیان قرآن برای بعضی مردم فایده می دهد و برای بعضی نقصان - (كَذَلِكَ نُخْرِجُ الْمَوْتَى) به این اثبات قیامت است به طریقه قیاس کردن - دیگر اینکه وقتیکه انسان به کشت زمین ببیند نه شود که از سبب خوشی زندگی آخرت را فراموش کند پس این را به همراه آن برای ذکر آخرت ذکر کرد (الرِّيَاحَ) ریاح به چهار نوع اند (۱) صباح: ابرها را بر میدارند (۲) شمال: ابرها را یکجا میسازند (۳) جنوب: ابرها را می رانند (۴) دَبور: ابرها را از هم جدا میسازند -

<< صفحه بعد صفحه قبل >>