يَعْتَذِرُونَ ۴۷۲ يونس
قَالُوا اتَّخَذَ اللَّهُ وَلَدًا سُبْحَانَهُ هُوَ الْغَنِيُّ لَهُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ إِنْ عِنْدَكُمْ مِنْ سُلْطَانٍ بِهَذَا أَتَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ ﴿۶۸﴾ قُلْ إِنَّ الَّذِينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ لَا يُفْلِحُونَ ﴿۶۹﴾ مَتَاعٌ فِي الدُّنْيَا ثُمَّ إِلَيْنَا مَرْجِعُهُمْ ثُمَّ نُذِيقُهُمُ الْعَذَابَ الشَّدِيدَ بِمَا كَانُوا يَكْفُرُونَ ﴿۷۰﴾
میگویند ایشان گرفت اللّه تعالٰی محبوب پاکیست اللّه تعالٰی را اوست بی نیاز او راست آنچه در آسمانهاست و آنچه در زمین است نیست هیچ دلیل نزد شما بر این سخن آیا میگوئید بر اللّه تعالٰی آنچه نمیدانید ﴿ ۶۸ ﴾
بگو هرآئینه آنهای که بر می بندند بر اللّه تعالٰی دروغ را نجات یافته نمی توانند (از عذاب اللّه تعالٰی) ﴿ ۶۹ ﴾
مر ایشانرا بهره مندی اندک باشد در دنیا باز بسوی ماست بازگشت ایشان پس بچشانیم ایشانرا عذاب سخت به سبب آنکه کفر میکنند ﴿ ۷۰ ﴾
[۶۸] در این آیت تنبیه بر کسانی است که به اللّه تعالٰی نسبت ولد میکنند - و در آن رد به پنج طریقه است و این جواب وهم مشرکان است که ایشان میگفتند که این معبودان زیرا شفعاء مایان اند که ایشان محبوب مطلق اللّه تعالٰی اند مانند اولاد پس شفاعت ایشانرا اللّه تعالٰی ضرور قبول میکند - پس بر این عقیده رد کرد - و لفظ اتخذ دلیل واضح است که در اینجا مراد ولد حقیقی نیست بلکه مراد از آن ولد حکمی است چنانچه آثار و صفات پدر در اولاد میباشد پس مشرکان میگویند که این چنان صفات الوهیت اللّه تعالٰی در اولیاءاللّه اند -
[۷۰-۶۹] در این دو آیت ترس عذاب اخروی است برای آن کسانیکه که برای اللّه تعالٰی نسبت ولد میکنند - (الْكَذِبَ) مراد از آن نسبت ولد و شریک به اللّه تعالٰی است (مَتَاعٌ) این جواب سوال است چون ایشان اهل فلاح نیستند پس برای ایشان اشیاء ، عزت و عمر دراز چرا داده شده است؟ حاصل جواب این است که این حصه دنیا است اللّه تعالٰی به کفار نیز میدهد واین مهلت است و لفظ لَهًم در اینجا پنهان مراد است -