وَمَنْ يَقْنُتْ ۱۰۳۹ سبأ

وَلَقَدْ آتَيْنَا دَاوُودَ مِنَّا فَضْلًا يَا جِبَالُ أَوِّبِي مَعَهُ وَالطَّيْرَ وَأَلَنَّا لَهُ الْحَدِيدَ ﴿۱۰﴾ أَنِ اعْمَلْ سَابِغَاتٍ وَقَدِّرْ فِي السَّرْدِ وَاعْمَلُوا صَالِحًا إِنِّي بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ ﴿۱۱﴾ وَلِسُلَيْمَانَ الرِّيحَ غُدُوُّهَا شَهْرٌ وَرَوَاحُهَا شَهْرٌ وَأَسَلْنَا لَهُ عَيْنَ الْقِطْرِ وَمِنَ الْجِنِّ مَنْ يَعْمَلُ بَيْنَ يَدَيْهِ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَمَنْ يَزِغْ مِنْهُمْ عَنْ أَمْرِنَا نُذِقْهُ مِنْ عَذَابِ السَّعِيرِ ﴿۱۲﴾

و هرآئینه دادیم داود علیه السلام را از نزد خود بهتری (گفته بودیم) ائ کوها تسبیح گوئید با او و تابع گردانیدیم مارغان را و نرم گردانیدیم برای او آهن را ﴿۱۰﴾
که بساز زره های کامل و اندازه نگهدار در یکجا کردن حلقه ها و بکنید کارهای نیک هرآئینه من به آنچه عمل میکنید بینایم ﴿۱۱﴾
و مسخر گردانیدیم برای سلیمان علیه السلام هوا را منزل صبح او یک ماه بود و منزل دیگر او یک ماه بود و جاری ساختیم برای او چشمه مس گداخته را و از جن کسانی بودند که کار میکردند پیش روی او به حکم پروردگار او و کسیکه سرباز زند از ایشان از حکم ما بچشانیم اورا از عذاب آتش شعله دار ﴿۱۲﴾

[۱۰] از این آیت الی (۲۲) باب دوم است در این حالات داود و سلیمان علیهماالسلام و حال جنیات را ذکر میکند برای دفع شبهات بر توحید و نیز دلایل نقلیه است بر احتیاج و عبدیت ایشان باز مثال اصحاب سبا را ذکر میکند برای تخویف دنیوی و باز عداوت شیطان را ذکر میکند که سبب شبهات و نزول عذاب است - در این (۱۰) واقعه داودعلیه السلام است و در این جواب سوال است که از حالات داودعلیه السلام اشکار میگردد که او دارای قدرت و طاقت بسیار بالای کوها و مارغان و آهن بود پس اشکار شد که قدرت حاجت روایی را نیز داشت و شفیع قهری نیز شده میتواند حاصل جواب این است که تابع کردن کوها و مارغان و نرم کردن آهن این همه کار و قدرت اللّه تعالٰی است اختیار داود علیه السلام در آن نبود این معجزات است و قدرت نبی در معجزات نیست از این سبب اللّه تعالٰی نسبت این کارها را به خود کرده است و مقصد دیگر در این واقعه ذکر قدرت اللّه تعالٰی است به ذکر امور خلاف عادت پس دلیل شد که اللّه تعالٰی به زنده کردن دوباره قادر است - وهمچنین این دلیل نقلی بر توحید است - و جبال و طیر را از سببی ذکر کرد که کوها بسیار سخت است و پرنده ها بسیار نفرت کننده از انسان اند لیکن چون آنها همراهی داود علیه السلام را میکردند پس معلوم شد که درخت ها و بوته ها نیز تابع بودند - لیکن انسانهای که دلهای ایشان از سنگ سخت است ایشان مخالفت میکردند (وَأَلَنَّا لَهُ الْحَدِيدَ) چیز سخت تر از کوه آهن است تسخیر او را نیز ذکر میکند - چون داودعلیه السلام با جهاد محبت بسیار داشت و همچنین کمائی دست خود را دوست داشت اللّه تعالٰی آهن را برایش نرم کرد بغیر از آتش و بغیر از کوبیدن به پلک و چکش از آن حلقه ها میساخت -
[۱۱] (وَقَدِّرْ فِي السَّرْدِ) سرد به معنی ساختن زره ها است و حلقه ها را در یکدیگری بافتن است و دو معنی (قَدِّرْ) است معنی اول اینکه حلقه ها را به اندازه بساز نه بسیار کشاده و نه بسیار تنگ نه بسیار ضخیم و نه بسیار باریک تا تیر و شمشیر بر آن اثر نکند و نه بر جسم سنگین باشد و بقاعی گفته است که در این زره ها میخ نبود بعضی که دیده اند این چنین خبر داده اند و این از سببی که آهن نرم بود برای کوبیدن میخ ضرورت نبود - معنی دوم این است که این کسب دنیوی است از این سبب روزها و وقت را اندازه کن همه روز را بر آن مصروف مکن بلکه وقت بسیار را بر عمل صالح خرچ کن که آن مقصد اصلی است از این سبب بعد از آن فرمود (وَاعْمَلُوا صَالِحًا) -
[۱۲] در این واقعه دوم در جواب شبهه است که پادشاهی سلیمان علیه السلام بر هوا و جنات و پرندگان دلالت میکند که مالک قدرت و تصرف بزرگ بود؟ حاصل جواب این است که این قدرت اللّه تعالٰی بود اختیار سلیمان علیه السلام در آن نبود از این سبب اللّه تعالٰی به خود نسبت میکند و همچنین واقعه دلیل نقلی است بر توحید و بعث بعد الموت (بِإِذْنِ رَبِّهِ) در این اشاره است که با او (سحر) جادو نبود مانند که یهود میگویند بلکه اذن اللّه تعالٰی بود (مِنْ عَذَابِ السَّعِيرِ) مراد از آن آتش جهنم است یامراد که در دنیا این ملائيک بر این جنات مقرر بود کسی که نافرمانی حکم سلیمان علیه السلام را میکرد به تازیانه آتش میزدش -

<< صفحه بعد صفحه قبل >>