وَقُلْنَا يَا آدَمُ اسْكُنْ أَنْتَ وَزَوْجُكَ الْجَنَّةَ وَكُلَا مِنْهَا رَغَدًا حَيْثُ شِئْتُمَا وَلَا تَقْرَبَا هَذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَكُونَا مِنَ الظَّالِمِينَ ﴿۳۵﴾ فَأَزَلَّهُمَا الشَّيْطَانُ عَنْهَا فَأَخْرَجَهُمَا مِمَّا كَانَا فِيهِ وَقُلْنَا اهْبِطُوا بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ وَلَكُمْ فِي الْأَرْضِ مُسْتَقَرٌّ وَمَتَاعٌ إِلَى حِينٍ ﴿۳۶﴾ فَتَلَقَّى آدَمُ مِنْ رَبِّهِ كَلِمَاتٍ فَتَابَ عَلَيْهِ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ ﴿۳۷﴾

و گفتیم: ائ آدم علیه السلام ساکن شوید تو و همسرت در جنت و بخورید هر دو از این زیاد هرجا که خواهید , و نزدیک مشوید به این درخت (قصدا) پس میشوید (اگر نزدیک شوید قصدا) از گنهگاران ﴿۳۵﴾
پس بلغزایند هر دو را از سبب آن درخت , پس بیرون آورد هر دو را از آن جای که در آن بودند ، گفتیم فرود آئید: بعضی تان بعضی را دشمن میباشید و شما راست درزمین جای بود باش و بهره مندی تا مدتی ﴿۳۶﴾
پس یاد گرفت آدم علیه السلام از پروردگار خود کلمات چند پس بازگردانید به او رحم خویش را - هرآئینه خاص اللّه تعالٰی پذیرنده توبه و مهربان است ﴿۳۷﴾

[۳۵]در کردن گناه عزم شرط است و آدم علیه السلام به نسیان کرده بود مانند که در سوره طحه در آیت ( ۱۱۵) است پس او گنهگار نیست و عقیده اهل سنت و جماعت این است که انبیاء علیه السلام از گناهای کبیره و صغیره پاک هستند و در نزد اکثر علماء قبل از نبوت و بعد از نبوت , در این آیت انعامات خاصه ذکر است در جنت سکونت دادن و دادن خوراک وافر و ابتلاء به شجر (درخت) - (وَزَوْجُكَ) گفته شده است که قبل از داخل کردن به جنت اللّه تعالٰی حوا علیه السلام را از قبرغه چپ آن آفرید و همراه آن به حنت داخل کرد مقصد از جنت آن دارالثواب است که اللّه تعالی برای مومنان جای پاداش تیار کرده است و این قول پسندیده است - ( رَغَدًا) در این اشاره به وسعت خوراک است و ( حَيْثُ شِئْتُمَا) به فراخی مکان و زمان اشاره است ، (وَلَا تَقْرَبَا هَذِهِ الشَّجَرَةَ ) تاکید است برای منع نزدیکت مانند لا تقربوالزناء , و تعین این درخت در قرآن و حدیث صحیح مرفوع نیست به این سبب در این باره فیصله یقینی شده نمی تواند و این نهی یا برای تحریم است یا برای تنزیه (خلاف اولا) است - (فَتَكُونَا مِنَ الظَّالِمِينَ) در لغت ظلم به نقصان گفته میشود و گاه گاهی به زیادت نیز گفته میشود و در عرف به یک چیز را بیجا استعمال کردن گفته میشود در شریعت اطلاق آن به خطای اجتهادی , کار خلاف اولٰی ، گناه صغیره ، گناه کبیره و به کفر و شرک میشود - در اینجا معنی این است که به قصد به درخت نزدیک نشوید اگر به قصد نزدیک شوید گنهگار خواهید شد لیکن او به خطا یا به خطای اجتهادی خورده است -
[۳۶] دراین آیت هدف تکوینی فرود شدن بیان شده است که آن دشمنی در بین و فایده گرفتن از زمین تا وقت فناء آن است - (فَأَزَلَّهُمَا) زلت به لغزش گفته میشود و لغزش بی اختیار میباشد در آن گناه نمی باشد - (الشَّيْطَانُ) نسبت به شیطان به اساس وسوسه آن است که در آیت (۲۰) سوره اعراف ذکر است - (مِمَّا كَانَا فِيهِ) مقصد از آن نعمت ها و لذت های جنت است - (اهْبِطُوا) این خطاب به آدم و حوا علیهما السلام است و اولاد آن تابع آن است -
[۳۷] این کلمات در آیت (۲۳) سوره اعراف ذکر است - و کسانی که میگویند که آدم علیه السلام به وسیله نبی اخرین یا پنجتن دعا کرده است آن حدیث موضوعی است - ذهبی در مستدرک تعلیق در صفحه (۶۱۵) جلد اول و ابن کثیر در البدایه درصفحه (۷۵) جلد اول گفته اند که این ضعیف اسث -