لَنْ تَنَالُوا ۱۳۹ آلِِ عِمٌران

وَلِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ يَغْفِرُ لِمَنْ يَشَاءُ وَيُعَذِّبُ مَنْ يَشَاءُ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿۱۲۹﴾ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَأْكُلُوا الرِّبَا أَضْعَافًا مُضَاعَفَةً وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ ﴿۱۳۰﴾ وَاتَّقُوا النَّارَ الَّتِي أُعِدَّتْ لِلْكَافِرِينَ ﴿۱۳۱﴾ وَأَطِيعُوا اللَّهَ وَالرَّسُولَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ ﴿۱۳۲﴾ وَسَارِعُوا إِلَى مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّمَاوَاتُ وَالْأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِينَ ﴿۱۳۳﴾

و خاص در اختیار اللّه تعالی است آنچه که در آسمانهاست و آنچه در زمین است می آمرزد هرکرا خواهد و عذاب میدهد هرکرا خواهد - و اللّه تعالی آمرزنده مهربانست ﴿۱۲۹﴾
ائ کسانی که ایمان آورده اید: نخورید ربا دوچند و بترسید از اللّّه تعالی تا کامیاب شوید ﴿۱۳۰﴾
وخودرا نگهدارید (به نگهداشتن از حرام) از آتشی که آماده کرده شده برای کافران ﴿۱۳۱﴾
و پیروی کنید اللّه تعالی و رسول را تا بر شما رحم شود ﴿۱۳۲﴾
و بشتابید بسوی آمرزش از پرودگار تان و به بهشتی که پهنائیش آسمانها و زمین است آماده شده است برای نجات یافتگان از شرک ﴿۱۳۳﴾

[۱۲۹] در این مسئله توحید است که متصرف صاحب اختیار صرف اللّه تعالی را قبول کنید - و این علت برای سه آیات پیش است که نصرت و تذلیل صرف در اختیار اللّه تعالی است برای کسی توفیق ایمان می دهد پس اورا بیامرزد و برای کسی توفیق ایمان نمیدهد پس عذابش کند -
[۱۳۰] از اینجا حصه چهارم است در آیات گذشته اصول نصرت اللّه تعالی و بعد امثال بیان شد - حالا از آن کارها منع می فرماید که به آن نصرت الهی مسدود میگردد ، و تقریباً هفده اخلاق را ذکر می کند ، اوامر و نواحی و اخبار برای رعیت و سه صفات نبی صل اللّه و علیه وسلم را ذکر می کند که آن صفات امیر است ، و اسباب شکست احد و حکمت ها را ذکر می کند و برای منافقین تنبیه می دهد - در این حصه سه باب است ، این باب اول است الی آیت (۱۸۰) - مراد این آیت است که به ربا نصرت اللّّه تعالی مسدود می گردد - در این آیت دو اخلاق ذکر شده است - منع از ربا و امر به تقویٰ (أَضْعَافًا مُضَاعَفَةً) این قید احترازی نیست زیرا که ربا مفرد و مرکب هردو حرام است ولی این قید عادتی است که ربا گیرنده به یک برابر اکتفاء نمی کند -
[۱۳۱] در این ترس اُخروی است ، و اشاره است که ربا از عادات کفار است (وَاتَّقُوا النَّارَ) مراد از تقویٰ ترسیدن و خود را نگهداشتن است - به معنی اول مراد از النار آتش جهنم است وبه معنی دوم مراد از النار اسباب نار است -
[۱۳۲] در این آیت خُلق سوم ذکر است برای محافظت از هزیمت (تُرْحَمُونَ) رحمت اللّه تعالی در دنیا و آخرت حاصل می گردد از طریق اطاعت اللّه و رسول -
[۱۳۳] این مغفرت و جنت به ایمان و جهاد و انفاق فی سبیل اللّه حاصل می گردد و وسعت جنت به طریقه مثال است که در نظر انسانها وسعت بیشتر از آسمانها و زمین نیست - (إِلَى مَغْفِرَةٍ) مراد از این اسباب مغفرت است که آن اوامر و نواحی است که در این حصه ذکر می گردد (عَرْضُهَا) عرض به معنی خود وسعت است یا به معنی پهنه آن است در صورت که حال پهنه (عرض) این است پس اندازه طول آن هیچ اندازه شده نمی تواند - و این چنین آیت در (۲۱) سوره حدید نیز است -