قَالَ ادْخُلُوا فِي أُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِكُمْ مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ فِي النَّارِ كُلَّمَا دَخَلَتْ أُمَّةٌ لَعَنَتْ أُخْتَهَا حَتَّى إِذَا ادَّارَكُوا فِيهَا جَمِيعًا قَالَتْ أُخْرَاهُمْ لِأُولَاهُمْ رَبَّنَا هَؤُلَاءِ أَضَلُّونَا فَآتِهِمْ عَذَابًا ضِعْفًا مِنَ النَّارِ قَالَ لِكُلٍّ ضِعْفٌ وَلَكِنْ لَا تَعْلَمُونَ ﴿۳۸﴾ وَقَالَتْ أُولَاهُمْ لِأُخْرَاهُمْ فَمَا كَانَ لَكُمْ عَلَيْنَا مِنْ فَضْلٍ فَذُوقُوا الْعَذَابَ بِمَا كُنْتُمْ تَكْسِبُونَ ﴿۳۹﴾ إِنَّ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا وَاسْتَكْبَرُوا عَنْهَا لَا تُفَتَّحُ لَهُمْ أَبْوَابُ السَّمَاءِ وَلَا يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ حَتَّى يَلِجَ الْجَمَلُ فِي سَمِّ الْخِيَاطِ وَكَذَلِكَ نَجْزِي الْمُجْرِمِينَ ﴿۴۰﴾

گوید اللّه تعالٰی داخل شوید به گروهی که گذشته اند پیش از شما از جن و انس در آتش وقتیکه در آیند یک گروهی لعنت کنند همراهان خودرا تا وقتیکه یکجا شوند در آن همه گویند مردمان متاخر ایشان (مریدان) در باره متقدم ایشان (پیران) که ای پروردگار ما این گروه گمراه کردند ما را پس بده ایشانرا عذاب دوچند از اتش گوید اللّه تعالٰی هر که را دوچند عذاب است و لیکن نمیدانید شما ﴿۳۸﴾
و گویند متقدمین ایشان متأخرین ایشانرا پس نیست شما را بر ما هیچ احسان پس بچشید عذاب را به سبب آنچه میکردید ﴿۳۹﴾
هرآئینه کسانی که دروغ پنداشتند آیات ما را و خود را بزرگتر شمردن از آن باز نمی گردند برای ارواح ایشان دروازه های آسمان و نمیشوند داخل در جنت تا وقتیکه که در آید شتر در سوراخ سوزن و چنین سزا میدهیم مجرمان را ﴿۴۰﴾

[۳۸] در این آیت حال برزخ است و خطاب به ارواح است یا این حال حشر است و خطاب در روز قیامت خواهد بود و این آیت در باره پیران و ملایان مشرک است که ایشان به مریدان و مقتدیان خود مکالمه خواهند کرد از (أُخْتَهَا) مراد مشابه اند در شرک و کفر و تعبیر به مونث برای تحقیر کردن است (ضِعْفًا) یک عذاب از سبب گمراهی خودش و عذاب دیگر از سبب گمراه کردن از سببی که در حدیث آمده است که کسی دعوت به گمراهی کرد پس بر آن علاوه از گناه خودش گناه پیروان نیز است (لِكُلٍّ ضِعْفٌ) سبب عذاب برای پیروان نیز دو است یکی قبول کردن گمراهی و دیگر تقلید کردن گمراهان اشاره است که از سبب جهل تقلید در کفر و شرک عذر نیست بلی ضعف عذاب کلان ها بیشتر می باشد به سبب بیشتر بودن پیروان -
[۳۹] (مِنْ فَضْلٍ) احسان شما بر ما هیچ نیست زیرا اگر مریدان به آنها تحفه داده اند پس پیران به ایشان خوراک داده اند یا شما را بر ما بهتری نیست شما نیز مانند ما گنهگار هستید و این به ایشان از لِكُلٍّ ضِعْفٌ اشکار شد (تَكْسِبُونَ) کسب به آن عملی گفته میشود که همیشه میشود یعنی مشرکین اعمال شرکی خویش را همیشه میکردند -
[۴۰] در آیت های پیش ذکر دخول آنها به جهنم بود حالا ذکر محروم شدن انها از جنت است - (لَا تُفَتَّحُ لَهُمْ) یعنی برای اعمال و دعاها و ارواح مومنان دروازه های آسمان باز میگردند و برای کافران باز نمیگردند بلکه در حدیث آمده است که روح کافر به آسمان بالا شود دوباره به سجین فرو آنداخته میشود وبه روح آن خبیث گفته میشود چنانچه داخل شدن شتر در سوراخ سوزن ممتنع است همچنین داخل شدن این مشرکین در جنت ممکن نیست وبه این تعلیق بالمحال گفته میشود -