ذَلِكَ بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيكُمْ وَأَنَّ اللَّهَ لَيْسَ بِظَلَّامٍ لِلْعَبِيدِ ﴿۵۱﴾ كَدَأْبِ آلِ فِرْعَوْنَ وَالَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ كَفَرُوا بِآيَاتِ اللَّهِ فَأَخَذَهُمُ اللَّهُ بِذُنُوبِهِمْ إِنَّ اللَّهَ قَوِيٌّ شَدِيدُ الْعِقَابِ ﴿۵۲﴾ ذَلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ لَمْ يَكُ مُغَيِّرًا نِعْمَةً أَنْعَمَهَا عَلَى قَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ وَأَنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٌ ﴿۵۳﴾

این عذاب به سبب آن اعمال است که پیش کرده است دست های شما و هرآئينه اللّه تعالٰی نیست ظلم کننده بر بندگان ﴿۵۱﴾
حال ایشان مانند حال فرعونیان است و آنانکه پیش از ایشان بودند کافر شدند بر آیات اللّه تعالٰی پس گرفت ایشان را اللّه تعالٰی به سبب گناهان ایشان هرآئینه اللّه تعالٰی توانا سخت عذاب کننده است ﴿۵۲﴾
این عذاب به سبب آن است که اللّه تعالٰی هرگز نیست تغیر دهنده نعمتی را که انعام کرده باشد آنرا بر قومی تا آنکه بدل کنند آن عقیده را که در دل ایشان است و هرآئينه اللّه تعالٰی بر هرچیز شنوا و داناست ﴿۵۳﴾

[۵۱] در این آیت اشاره است که برای عذاب دو سبب است یکی اعمال بد مردمان و دوم عدل اللّه تعالٰی چنین در آیت (۱۸۲) سوره آل عمران نیز ذکر است مراد از (أَيْدِيكُمْ) همه قوت های جسم است لیکن اکثر اعمال به همراه دست ها میشوند زیرا خاص ذکر کرد -
[۵۲] در این آیت تشبیه کفار موجوده با کفار پیشین است که عادات آنها و اینها در کفر کردن یکسان است و همچنین در عذاب دنیا و برزخ که پیش در باره مشرکین بدر ذکر شد در آن بسیار بودن ایشان قباحت ایشان را ذکر میکند و در این تفصیل ماقدمت ایدیکم است -
[۵۳] این تفسیر جمله لیس بظلام للعبید است و این سبب آن عذابی است که در آیت پیش ذکر شد - جواب سوال است که کفر در ایشان از پیش موجود بود پس چرا در آن زمان عذاب نمیداد؟ - حاصل جواب اینست که خود کفر حالت بد است لیکن با وجود آن بر ایشان امن بود - و چون برای ایشان نبی آمد و آیت ها برای ایشان آمد پس کفر ایشان سخت شد پس اللّه تعالٰی نعمت ایشان را به نقمت (خشم) تبدیل کرد - پس مراد از نِعْمَةً آن امن و طعام بود که با وجود کفر بر ایشان جاری بود و مراد از (يُغَيِّرُوا) کفر کردن بر آیات و النبی است یا مراد از نعمت عام است فراخی ، امن و صحت و دین پیغمبر و در این آیت اشاره است که تغیر دادن دین اللّه تعالٰی را سبب عذاب است (يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ) مراد از آن تبدیل کردن اعمال نیک است با اعمال بد یا تبدیل کردن کفر است به کفر زیاد و آن سبب تغیر حال است از امن به عذاب و چنین در آیت (۱۱) سوره رعد نیز می آید -