وَمِنْهُمُ الَّذِينَ يُؤْذُونَ النَّبِيَّ وَيَقُولُونَ هُوَ أُذُنٌ قُلْ أُذُنُ خَيْرٍ لَكُمْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَيُؤْمِنُ لِلْمُؤْمِنِينَ وَرَحْمَةٌ لِلَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَالَّذِينَ يُؤْذُونَ رَسُولَ اللَّهِ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ ﴿۶۱﴾ يَحْلِفُونَ بِاللَّهِ لَكُمْ لِيُرْضُوكُمْ وَاللَّهُ وَرَسُولُهُ أَحَقُّ أَنْ يُرْضُوهُ إِنْ كَانُوا مُؤْمِنِينَ ﴿۶۲﴾

و بعضی از ایشان آنهای اند که خفه میسازند نبی صل اللّه وعلیه وسلم را و میگویند او هر سخن را پذیرنده است بگو او پذیرنده سخن نیکو است از شما را ایمان دارد بر اللّه تعالٰی و می پذیرد سخن مومنان را و رحمت است بر آنهای که ایمان آورده اند از شما و آنهای که خفه میسازند رسول اللّه تعالٰی صل اللّه وعلیه وسلم را برای ایشان است عذاب دردناک ﴿ ۶۱ ﴾
قسم میخورند بر اللّه تعالٰی برای شما که راضی سازند شما را و اللّه تعالٰی و رسول صل اللّه وعلیه وسلم او مستحق اند که ایشان راضی کنند آنها را اگر باشند مومنان ﴿ ۶۲ ﴾

[۶۱] این تنبیه به منافقین است و در آن دو صفات قبیحه آنها ذکر است مقصد آنست که ایشان در پئ نبی صل اللّه وعلیه وسلم سخن بد می گفتند و بر ایشان عیب میجستند اگر برای ایشان گفته میشد که اگر نبی صل اللّه وعلیه وسلم اگاه شود از شما خفه خواهد شد ایشان می گفتند که او هر سخن را قبول میکند و اگر ما بهانه دروغین کنیم او ضرور قبول خواهد کرد پس در جواب گفته شد که این نبی صل اللّه وعلیه وسلم بر اللّه تعالٰی ایمان دارد و سخن مومنان را قبول میکند تصدیق سخن منافقین را نمیکند (أُذُنٌ) در اصل به گوش گفته میشود دراینجا مراد کسی است که مانند گوش هر سخن را و هر عذر را قبول میکند پس أُذُنٌ برایش مبالغةً گفته میشود -
[۶۲] در این آیت نیز تنبیه برای منافقین است و یک صفت قبیحه ذکر است یعنی کوشش راضی کردن مخلوق را میکنند به قسم های دروغین و اللّه تعالٰی و رسول اللّه صل اللّه وعلیه وسلم را خفه میسازند (أَنْ يُرْضُوهُ) یک ضمیر را ذکر کرد زیرا رضا اللّه تعالی و رسول یکسان است و این ضمیر در نزد بیضاوی به اللّه تعالٰی راجع است و نزد سیبویه به رسول راجع است -