وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَيُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَيُطِيعُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ أُولَئِكَ سَيَرْحَمُهُمُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ ﴿۷۱﴾ وَعَدَ اللَّهُ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا وَمَسَاكِنَ طَيِّبَةً فِي جَنَّاتِ عَدْنٍ وَرِضْوَانٌ مِنَ اللَّهِ أَكْبَرُ ذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ ﴿۷۲﴾ يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ جَاهِدِ الْكُفَّارَ وَالْمُنَافِقِينَ وَاغْلُظْ عَلَيْهِمْ وَمَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَبِئْسَ الْمَصِيرُ ﴿۷۳﴾

و مردان مومن و زنان مومن بعضی ایشان دوستان بعضی دیگر اند حکم میکنند به نیکی و منع میکنند از بدی و برپا میدارند نماز را و میدهند زکات را و اطاعت میکنند اللّه تعالٰی و رسول اللّه صل اللّه وعلیه وسلم او را این کسان بیشک رحم میکند اللّه تعالٰی بر ایشان به تحقیق اللّه تعالٰی غالب با حکمت است ﴿ ۷۱ ﴾
وعده کرده اللّه تعالی مردان مومن و زنان مومن را جنتهای که میرود از زیر آنها جویها همیشه میباشند در آن و در جای های مزه دار در جنت های پاینده و رضاء اللّه تعالٰی نعمت بزرگ است این است کامیابی بزرگ ﴿ ۷۲ ﴾
ائ نبی جهاد کن با کافران و به منافقان و درشتی کن بر ایشان و جای ایشان جهنم است و بد مرجع است آن (این جهنم) ﴿ ۷۳ ﴾

[۷۱] در این آیت صفت مومنان در مقابله منافقان است -
فایده: در باره ایشان لفظ اولیاء است ودر باره منافقین لفط بَعْضُهُمْ مِنْ بَعْضٍ بود در آن نکته است که دلهای مومنان در محبت کردن با یکدیگر یکی است و هرچه منافقین اند در دلهای آنها برای یکی دیگری اختلاف است لیکن در حکم با یکدیگری پیوست اند (بِالْمَعْرُوفِ) شربینی گفته است که هر خیر و اطاعت که شرعی بود که اول در آن ایمان و توحید و سنت داخل است - (الْمُنْكَرِ) هر آنچه که قباحت آن در شریعت اشکار باشد و در آن شرک و بدعت داخل است (وَيُطِيعُونَ) این در مقابله نَسُواللّه (در صفت منافقین) است -
[۷۲] در این آیت مژده اخروی برای مومنان در مقابله عذاب منافقان است (وَمَسَاكِنَ طَيِّبَةً) یعنی قصرها از مروارید و یاقوت وغیره ساخته شده میباشند و خوشبودار میباشند و الی فاصله پنجصد (۵۰۰) سال رفتن خوشبوی آن پخش میشود و مشتمل بر نعمت های بیشمار است -
[۷۳] در این آیت خطاب به پیغمبر است و داخل است در این خطاب به مومنان چون در آیت پیش مقابله در صفات و حالات با کافران و منافقان ذکر شد پس در این آیت اعلان جهاد با همه کافران با شمشیر و زبان است و جهاد با منافقان که هجرت نکرده باشند نیز با شمشیر است و اگر در دار اسلام باشند با زبان است (وَاغْلُظْ عَلَيْهِمْ) غلظت مقابل شفقت است گفته میشود به سختی دل در معامله مراد اینست که با این هردو گروه هیچ شفقت و نرمی مکنید و در مقابله ایشان محکم شوید دشنام دادن به زبان مراد نیست -