إِنَّمَا مَثَلُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا كَمَاءٍ أَنْزَلْنَاهُ مِنَ السَّمَاءِ فَاخْتَلَطَ بِهِ نَبَاتُ الْأَرْضِ مِمَّا يَأْكُلُ النَّاسُ وَالْأَنْعَامُ حَتَّى إِذَا أَخَذَتِ الْأَرْضُ زُخْرُفَهَا وَازَّيَّنَتْ وَظَنَّ أَهْلُهَا أَنَّهُمْ قَادِرُونَ عَلَيْهَا أَتَاهَا أَمْرُنَا لَيْلًا أَوْ نَهَارًا فَجَعَلْنَاهَا حَصِيدًا كَأَنْ لَمْ تَغْنَ بِالْأَمْسِ كَذَلِكَ نُفَصِّلُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ ﴿۲۴﴾ وَاللَّهُ يَدْعُو إِلَى دَارِ السَّلَامِ وَيَهْدِي مَنْ يَشَاءُ إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ ﴿۲۵﴾

جز این نیست که مثال زندگانی دنیا مانند آبی است که فرود می آوریم از آسمان پس می روید بته ها از زمین از آنچه میخورند مردمان و چهارپایان تا وقتیکه زمین فرا گرفت پیراست خود را و آراسته شد و گمان کنند مالکان آن که ایشان توانایند به درو کردن آن کشتزار پس بیاید بر آن عذاب شب یا روز پس بگردانیم آنرا درو شده گویا که نبودن ایستاد این کشتزار دیروز همچنین بیان میکنیم آیت ها را (مثالها) را برای قومی که تامل میکنند ﴿ ۲۴ ﴾
و اللّه تعالی میخواند بندگان خویش را بسوی سرای سلامتی و راه مینماید هر که را خواهد بسوی راه راست ﴿ ۲۵ ﴾

[۲۴] چون متاع حیاة دنیویه ذکر شد پس حالا مثال فنا و زوال آنرا ذکر میکند برای تزهید فی الدنیا (الْحَيَاةِ الدُّنْيَا) مراد از آن عمر و لوازم دنیا است مراد از (زُخْرُفَهَا) آنست که گل ها و بته ها با رنگهای سرخ ، سفید و زرد پیدا شود و به آن زینت حاصل شود و در این تشبیه با عروس است که با زیورات آراسته شود و دل انسان را به خود مایل کند (قَادِرُونَ عَلَيْهَا) اشاره است که این فصل پخته شود برای درو کردن قریب باشد (بِالْأَمْسِ) مراد از آن زمانه قریب است - حاصل آنست که اللّه تعالٰی باران کند و به آن زمین سرسبز گردد و به گلهای رنگارنگ اراسته گردد و مالک کشتزار (زمیندار) یقین کند که کشتزار آماده شده است لیکن ناگهان بر آن عذاب بیاید و آن کشتزار نابود گردد - چنین انسان بر زندگی خویش مغرور می باشد - و امید های مختلف را نگه میدارد لیکن ناگهان بر او مرگ می آید پس امیدهای آن نیم کاره بماند - پس مقصد آنست که از سبب این دنیا دین اللّه تعالٰی را ترک مکنید -
[۲۵] بعد از بیان فنا دنیا ترغیب به جنت است (يَدْعُو) دعوت اللّه تعالٰی به فرستادن رسولان ، مبلغین حق ، و قایم کردن دلایل و نازل کردن کتابها است اشاره است که دعوت مرتبه بزرگ است این کار اللّه تعالٰی است و بعد از دعوت هدایت حاصل میگردد از این سبب یهدی را بعداّ ذکر کرد (دَارِ السَّلَامِ) این یک نام از نامهای جنت است از سببی که در آن سلام ها است چنانچه در آیت نمبر (۱۰) این سوره گذشته است و همچنین در آن سلامتی از هر آفت است یا سلام صفت اللّه تعالٰی است (مَنْ يَشَاءُ) این دلیل بر این سخن است که اللّه تعالٰی از مخلوق مستغنی است و به اراده خودش کار میکند (يَهْدِي) مراد از هدایت رساندن به مقصد صحیح است و دادن توفیق است -