يَعْتَذِرُونَ ۴۶۹ يونس
قُلْ بِفَضْلِ اللَّهِ وَبِرَحْمَتِهِ فَبِذَلِكَ فَلْيَفْرَحُوا هُوَ خَيْرٌ مِمَّا يَجْمَعُونَ ﴿۵۸﴾ قُلْ أَرَأَيْتُمْ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ لَكُمْ مِنْ رِزْقٍ فَجَعَلْتُمْ مِنْهُ حَرَامًا وَحَلَالًا قُلْ آللَّهُ أَذِنَ لَكُمْ أَمْ عَلَى اللَّهِ تَفْتَرُونَ ﴿۵۹﴾
بگو به فضل اللّه تعالٰی و به رحمت او پس بدین شاد شوند مردمان آن بهتر است از آنچه جمع میکنند مردمان ﴿ ۵۸ ﴾
بگو آیا فکر کرده اید شما چیزی را که آفریده است اللّه تعالٰی برای شما از رزق حلال پس میسازید بعضی آنرا حرام و بعضی آنرا حلال بگو آیا اللّه تعالٰی اجازت داده است شما را (ساختن حرام و حلال را) بلکه بر اللّه تعالٰیج دروغ می بندید ﴿ ۵۹ ﴾
[۵۸] این نیز ترغیب به قرآن است (فَبِذَلِكَ) اشاره به مجموعه فضل و رحمت است و در این کلام اختیار است اصل این چنان است (فَبِذَلِكَ یَفرَحُو فَلیَفرَحُو بِذَلک) و تکرار برای بسیار تاکید است - مراد از فضل اللّهِ قرآن است و مراد از رحمت توحید و سنت است که این هر دو سبب شادمانی برای اهل ایمان است از این سبب در حدیث آمده است که رسول اللّه صل اللّه وعلیه وسلم می فرماید: کسی که اورا اللّه تعالٰی هدایت کند به اسلام و علم قرآن او را بدهد باز به مخلوق از گرسنگی خود شکایت میکند اللّه تعالٰی در میان هردو چشم آن فقیری را می نویسد الی مرگ - قول دوم آنست که مراد از فضل قرآن است و مراد از رحمت این است که اللّه تعالٰی کسی را اهل او بگرداند قول سوم این است که فضل قرآن است و رحمت سنت است -
[۵۹] در این آیت رد بر شرک فعلی است ، مطلب این است چون دلایل توحید بیان شد و قرآن نیز موجود است پس چرا از طرف خود حلال و حرام میسازید (رِزْقٍ) کشتزار ها و مواشی وغیره و این همه با برکات آسمان پیدا میگردد از این سبب انزل ذکر شد و در این آیت سخت رد است بر کسی که در حلال و حرام جاز و ناجایز بغیر از وحی تقلید دیگر را میکند و به این شرک فی التشریع و فی الحکم و فی التحلیل والتحریم گفته میشود -