إِذًا لَأَذَقْنَاكَ ضِعْفَ الْحَيَاةِ وَضِعْفَ الْمَمَاتِ ثُمَّ لَا تَجِدُ لَكَ عَلَيْنَا نَصِيرًا ﴿۷۵﴾ وَإِنْ كَادُوا لَيَسْتَفِزُّونَكَ مِنَ الْأَرْضِ لِيُخْرِجُوكَ مِنْهَا وَإِذًا لَا يَلْبَثُونَ خِلَافَكَ إِلَّا قَلِيلًا ﴿۷۶﴾ سُنَّةَ مَنْ قَدْ أَرْسَلْنَا قَبْلَكَ مِنْ رُسُلِنَا وَلَا تَجِدُ لِسُنَّتِنَا تَحْوِيلًا ﴿۷۷﴾

وقتیکه هرآئينه میچشانیدیم ترا دو چند عذاب در زندگانی دنیا و دو چند بعد از مرگ باز نمی یافتی برای خود برما مددگار ﴿۷۵﴾
و هرآئينه میخواهند که حیله کنند برای تو در این زمین (در مکه) تا ترا بیرون کنند از اینجا و آنگاه درنگ نکنند پس از تو مگر اندکی ﴿۷۶﴾
مانند طریقه (ما) با آنانکه فرستاده ایم ایشانرا پیش از تو از رسولان ما و نخواهی یافت طریقه ما را تبدیلی ﴿۷۷﴾

[۷۵] دراین اشاره به امت است که مداهنت پیغمبر معاف نمیگردد پس برای شما چگونه معاف خواهد شد ودرآیت اشاره است که به اندازه درجه کسی اعلیٰ باشد به همان اندازه در هنگام مخالفت عذاب آن بیشتر میباشد -
[۷۶] ازاین آیت الی آیت (۱۰۰) حصه سوم است دراین سبب سوم عذاب را ذکر میکند که آن بیرون کردن رسولان را از ملک ایشان است و مثال آنرا به هجرت نبی ما در آیت های (۷۷،۷۶) میدهد باز چهار آداب و امور صالحه را ذکر کرده است برای تثبت در هنگام ابتلاء از آیت (۷۸) الی آیت (۸۱) باز ترغیب الی القرآن است در آیت (۸۲) باز پنج تنبیه است زجر اول از سبب اعراض کردن در آیت های (۸۴،۸۳) زجر دوم بر سوال است عناداً در آیت های (۸۷،۸۶،۸۵) و صدق قرآن به طریقه تحدی در آیت (۸۸) سوم زجر به اعراض عن القرآن در آیت (۸۹) چهارم زجر به طلب هشت آیت تعنتاً (عناداً) در آیت های (۹۲،۹۱،۹۰) پنجم انکار به بشریت در آیت (۹۴) و جواب آن در آیت (۹۵) و اثبات رسالت به شهادت اللّه تعالٰی در آیت (۹۶) باز تخویف اخروی در آیت (۹۷) و سبب آن انکار بعث در آیت (۹۸) و مقصد در آن اثبات توحید و رسالت است - در این آیت (۸۶) اشاره به کوشش ها و مکرهای مشرکان برای اخراج رسول است یعنی چون هیله های مداهنت ایشان کامیاب نشد پس ایشان کوشش بیرون کشیدن او را آغاز کردند با لفظ (لَيَسْتَفِزُّونَكَ) و در (وَإِذًا لَا يَلْبَثُونَ) اشاره به عذاب اهل مکه است استفزاز با نیرنگ ها و مکر لغزیدل و بیرون کردن است -
[۷۷ ] در این کید تخویف گذشته است یعنی بر ایشان عذاب خواهد آمد مانند حال قوم های گذشته که آنها رسولان را رانده بودند پس بر آنها عذاب آمد چون مشرکان مکه نبی صل اللّه وعلیه وسلم را به طریقه های مختلف تنگ کردند و از مکه بیرون کردند یکنیم سال بعد در بدر مشرکان کشته شدند و ذلیل شدند -