قَالَ أَلَمْ ۷۵۰ طٰهٰ
قَالَ يَا هَارُونُ مَا مَنَعَكَ إِذْ رَأَيْتَهُمْ ضَلُّوا ﴿۹۲﴾ أَلَّا تَتَّبِعَنِ أَفَعَصَيْتَ أَمْرِي ﴿۹۳﴾ قَالَ يَا ابْنَ أُمَّ لَا تَأْخُذْ بِلِحْيَتِي وَلَا بِرَأْسِي إِنِّي خَشِيتُ أَنْ تَقُولَ فَرَّقْتَ بَيْنَ بَنِي إِسْرَائِيلَ وَلَمْ تَرْقُبْ قَوْلِي ﴿۹۴﴾ قَالَ فَمَا خَطْبُكَ يَا سَامِرِيُّ ﴿۹۵﴾
گفت موسیٰ علیه السلام ائ هارون چه چیز باز داشت ترا وقتیکه دیدی ایشان را که گمراه شدند ﴿۹۲﴾
که تو پیروی من نکردی آیا نافرمانی کردی حکم مرا ﴿۹۳﴾
گفت ائ پسر مادرم مگیر ریش مرا و نه سرم را هرآئينه من ترسیدم که تو خواهی گفت گروه پیدا کردی در میان بنی اسرائيل واعتنا نکردی سخنم را ﴿۹۴﴾
گفت موسیٰ علیه السلام پس چیست سبب (این کار تو) ائ سامری ﴿۹۵﴾
[۹۳،۹۲] چون از آیات گذشته معلوم شد که هارون علیه السلام هیچ مداهنت نکرده است لیکن موسیٰ علیه السلام خبر نبود لذا از سبب خشم سر و ریش او را گرفت و به خود کشانید و برایش گفت آن سخنی که در این دو آیات است (أَلَّا تَتَّبِعَنِ) دو معنی دارد معنی اول این است که با آنها چرا جنگ نکردی یعنی مانند من به دست چرا منع نکردی - معنی دوم این است که چرا برای خبر دادن من به میقات نیامدی و مراد از (أَمْرِي) آن است که در آیت (۱۴۲) سوره اعراف ذکر شده است - این تنبیه موسیٰ علیه السلام بنابر اجتهاد او بود ورنه هارون علیه السلام مسئولیت خود را ادا کرده بود -
[۹۴] در این آیت بیان عذر هارون علیه السلام در جواب این قول است که (أَلَّا تَتَّبِعَنِ) یعن اگر من با ایشان قتال میکردم یا عقب تو می آمدم و ایشان را ترک میکردم در میان ایشان افتراق و گروه ها پیدا میشد (وَلَمْ تَرْقُبْ قَوْلِي) این جمله دو احتمال دارد - احتمال اول این است که این قول هارون علیه السلام است یعنی اگر بنی اسرائيل گروه گروه میشدند و من برای تو عذر پیش میکردم تو عذر مرا قبول نمی کردی - احتمال دوم این است که این داخل است در قول موسیٰ علیه السلام و مراد از قَوْلِي این است که در آیت (۱۴۲) سوره اعراف گذشته است -
فایده: از این آیت اشکار شد که ریش و موی سر به آن اندازه که گرفته شده میتواند سنت پیغمبران است پس کسانیکه میگویند که مقدار مقرره ریش نیست هر قدری که از آن قطع کنی جایز است و بر حدیث سنن ترمذی دلیل میگیرند که نبی صل اللّه وعلیه وسلم از اطراف ریش خود میگرفت آن حدیث ضعیف است - و خلاف این آیت نیز است -
[۹۵] مراد از این پرسان این است که چه باعث بود بر تو و چه دلیل تو بود که از گوساله معبود ساختی -