وَمِنَ الشَّيَاطِينِ مَنْ يَغُوصُونَ لَهُ وَيَعْمَلُونَ عَمَلًا دُونَ ذَلِكَ وَكُنَّا لَهُمْ حَافِظِينَ ﴿۸۲﴾ وَأَيُّوبَ إِذْ نَادَى رَبَّهُ أَنِّي مَسَّنِيَ الضُّرُّ وَأَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ ﴿۸۳﴾ فَاسْتَجَبْنَا لَهُ فَكَشَفْنَا مَا بِهِ مِنْ ضُرٍّ وَآتَيْنَاهُ أَهْلَهُ وَمِثْلَهُمْ مَعَهُمْ رَحْمَةً مِنْ عِنْدِنَا وَذِكْرَى لِلْعَابِدِينَ ﴿۸۴﴾

و (تابع کردیم) از شیاطین آنهای را که غوطه میزدند برای او و کار میکردند کارهای غیر آن و بودیم ایشانرا نگهبان ﴿۸۲﴾
و یاد کن ایوب علیه السلام را چون فریاد میکرد رب خود را که مرا رسیده است مرض و تو رحم کننده ترین رحم کنندگانی ﴿۸۳﴾
پس قبول کردیم دعای او را پس دور کردیم آنچه از مرض بر او بود و دادیم او را اهل او و مانند ایشان همراه ایشان دیگر از روی رحمت از جانب ما و پند برای عبادت کنندگان ﴿۸۴﴾

[۸۲] این ذکر معجزه دیگر است یعنی از شیاطین الجن و از سرکشان کار گرفتن کار معجزانه است (يَغُوصُونَ) برای اینکه از دریا صدف ها و سنگهای قیمتی را بیرون بیاورند (عَمَلًا) تفسیر این در سوره سبا (۱۳) و در سوره ص (۳۷) است (حَافِظِينَ) یعنی حفاظت شیاطین که برای سلیمان علیه السلام تکلیف نرسانند و خلاف حکم او را نکنند این همه به حکم اللّه تعالٰی بود با سحر و منتر نبود -
[۸۳] این دلیل نقلی از ایوب علیه السلام است به دعا و تواضع کردن به اللّه تعالٰی برای تذکیر توحید که مشکل کشا و شفا دهنده امراض صرف اللّه تعالٰی است - ایوب علیه السلام پیغمبر بود از رومیان بود و بسیار ثروتمند بود و اهل او نیز زیاد بود اللّه تعالٰی بر او ابتلاء کرد ، مالهایش را فنا کرد - اهلش را بمیرانید (بغیر از موعد مرگ) و در بدن آن مرض پیدا شد و قول مشهور این است که در این مصیبت هژده سال گذشت در اخیر به دعا خواستن مجبور شد ، (و دیگر حالات متعلق این انشاء اللّه تعالٰی در تفسیر سوره ص می آید) (أَنِّي مَسَّنِيَ الضُّرُّ) در این مفسر قرطبی هفده اقوال ذکر کرده است ظاهر این است که مراد از الضر مرض بدن است که آن به شدت خود رسیده بود و اظهار عجز به اللّه تعالٰی است این شکوه نیست پس خلاف از صبر نیست - و در باره ایوب علیه السلام که بعضی مفسرین قصه های طویل نوشته اند که در آن ذکر امراضی است که پیدا کننده نفرت یا بر کثافات انداختن است وغیره این روایات اسرائیلی است به شان انبیاء علیهم السلام مناسب نیست (وَأَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ) این وسیله به صفت اللّه تعالٰی است -
[۸۴] این دلیل است که در آیت گذشته دعا است در (رَحْمَةً) اشاره است که اجابت دعا از این جهت نیست که اللّه تعالٰی مجبور است بلکه این احسان اللّه تعالٰی است (وَذِكْرَى لِلْعَابِدِينَ) یعنی کسیکه بندگی اللّه تعالٰی را میکند و در آن مصیبت مال و بدن برایش برسد پس او این واقعه ایوب علیه السلام را یاد کند از سببی که او افضل بود و با وجود آن بر او مصیبت ها آمده است و او صبر کرده است -