فَلَمَّا جَاءَ سُلَيْمَانَ قَالَ أَتُمِدُّونَنِ بِمَالٍ فَمَا آتَانِيَ اللَّهُ خَيْرٌ مِمَّا آتَاكُمْ بَلْ أَنْتُمْ بِهَدِيَّتِكُمْ تَفْرَحُونَ ﴿۳۶﴾ ارْجِعْ إِلَيْهِمْ فَلَنَأْتِيَنَّهُمْ بِجُنُودٍ لَا قِبَلَ لَهُمْ بِهَا وَلَنُخْرِجَنَّهُمْ مِنْهَا أَذِلَّةً وَهُمْ صَاغِرُونَ ﴿۳۷﴾ قَالَ يَا أَيُّهَا الْمَلَأُ أَيُّكُمْ يَأْتِينِي بِعَرْشِهَا قَبْلَ أَنْ يَأْتُونِي مُسْلِمِينَ ﴿۳۸﴾
پس چون رسید هدیه به سلیمان علیه السلام گفت آیا امداد میکنید مرا به مال پس آنچه داده است اللّه تعالٰی بهتر است از آنچه داده شما را بلکه شما به هدیهٔ خود تکبر کنندگانید ﴿۳۶﴾
باز گرد بسوی ایشان پس هرآئينه می آوریم برای ایشان لشکرهای که طاقت مقابله نباشد ایشان را با آنها و هرآئينه بیرون کنیم ایشان را از آن قریه ها ذلیل در حالیکه ایشان خوار باشند ﴿۳۷﴾
گفت سلیمان علیه السلام ائ اهل مشوره کدام یک از شما می آرد پیش من تخت او را پیش از آنکه بیایند نزد من اطاعت کنندگان ﴿۳۸﴾
[۳۶] سلیمان علیه السلام دانست که آنها به ذریعه رشوت ما را از مقصد خود میگردانند از سببی که آن هدیه را رد کرد (أَتُمِدُّونَنِ بِمَالٍ) یعنی شما مال دنیوی مرا زیاده میسازید وحال اینکه مقصد من دین است - (فَمَا آتَانِيَ اللَّهُ) نبوت و پادشاهی بالای جن و طیور از دیگر پادشاهان بهتر است - حکمت های این آیت (۱) انبیاء علیهم السلام در میان هدیه و رشوت فرق میکنند از جهت فراست هدیه (که هدیه واقعی باشد) انبیاء علیهم السلام آنرا قبول میکنند (۲) به حصه دنیا قناعت بکار است (۳) بر دنیا فرح و خوشحالی کار جاهلان است در (فَلَمَّا جَاءَ) جنس ضمیر به رسول راجع است اگر چه ایشان بسیار کسان بودند با قرینه المرسلون -
[۳۷] این تخویف برای ایشان برای جنگ کردن است به شرطیکه ایشان انقیاد قبول نکنند و هدیه و رسولان او را باز گردانید - پس در آیت تقدیر است یعنی ، اِنْ لَّم یَاْتُوْا مُسْلِمِينَ فَلَنَأْتِيَنَّهُمْ بِجُنُودٍ ، یعنی اگر ایشان انقیاد نکنند باز با ایشان جنگ خواهم کرد - حکمت این است (۱) بعد از رد کردن دعوت حق اعلان جنگ ضروری است (۲) و دشمنان باقیمانده از قتل را از مملکت بیرون کردن بکار است (أَذِلَّةً) بدون مال بی عزت (صَاغِرُونَ) مغلوب میشوند -
[۳۸] چون سلیمان علیه السلام خبر کرده شد که ایشان بطور انقیاد روان شدند در این وقت سلیمان علیه السلام به ارکان شوریٰ خود در باره آوردن تخت او گفت و مقصد آوردن تخت این است که سلیمان علیه السلام برای آن زن و قوم او معجزه را نشان دهد برای اثبات نبوت خود و برای اظهار قدرت عظیمه اللّه تعالٰی دلیل بر توحید - آنچه مفسرین نوشته اند که مقصد آن فقط بدست آوردن بود این با شان نبی نمی شاید از سببی که او هدیه ایشان را بر گردانید پس برای تخت او چه حاجتی است این روایات اسرائيلی است خاص برای بد نام کردن سلیمان علیه السلام -
حکمت ها این است (۱) که برای مشاورت اسلامی مجلس شوریٰ ضروری است (۲) و حکومت بالای اهل شوریٰ نیز بعضی کارها را محول کرده میتواند (۳) بر نبی اظهار معجزه ضروری می باشد و سلیمان علیه السلام آنچه میکند به اذن اللّه تعالٰی میکند -