فَمَنْ أَظْلَمُ ۱۱۴۱ المؤمن
يَا قَوْمِ لَكُمُ الْمُلْكُ الْيَوْمَ ظَاهِرِينَ فِي الْأَرْضِ فَمَنْ يَنْصُرُنَا مِنْ بَأْسِ اللَّهِ إِنْ جَاءَنَا قَالَ فِرْعَوْنُ مَا أُرِيكُمْ إِلَّا مَا أَرَى وَمَا أَهْدِيكُمْ إِلَّا سَبِيلَ الرَّشَادِ ﴿۲۹﴾ وَقَالَ الَّذِي آمَنَ يَا قَوْمِ إِنِّي أَخَافُ عَلَيْكُمْ مِثْلَ يَوْمِ الْأَحْزَابِ ﴿۳۰﴾ مِثْلَ دَأْبِ قَوْمِ نُوحٍ وَعَادٍ وَثَمُودَ وَالَّذِينَ مِنْ بَعْدِهِمْ وَمَا اللَّهُ يُرِيدُ ظُلْمًا لِلْعِبَادِ ﴿۳۱﴾
ائ قوم من امروز شما را است پادشاهی امروز غلبه کنندگانید در این ملک پس که مدد کند ما را از عذاب اللّه تعالٰی اگر بیاید به ما گفت فرعون من رای نمیدهم به شما مگر آنچه رای داده ام و نشان نمیدهم شما را مگر راه کامیابی ﴿۲۹﴾
و گفت همان شخصی که ایمان آورده بود ائ قوم من هرآئينه میترسم بر شما مانند روز عنادیان ﴿۳۰﴾
مانند حال قوم نوح علیه السلام و عادیان و ثمودیان و آنهای که بعد از ایشان بودند و نمیخواهد اللّه تعالٰی هیچ ظلمی را بر بندگان ﴿۳۱﴾
[۲۹] در این آیت تزهید فی الدنیا است با تخویف که به سبب پادشاهی و غلبه از عذاب اللّه تعالٰی نجات یافته نمی تواند (قَالَ فِرْعَوْنُ) چون فرعون ترسید که با بیان این شخص بالای مردم اثر می افتد پس بر آن قوم تلبیس میکند که من خیر خواه و مرشد شمایم بر رائ من عمل کنید (مَا أَرَى) این ماخوذ از رائ است مراد از این قتل کردن موسیٰ علیه السلام است (سَبِيلَ الرَّشَادِ) یعنی انکار کردن از موسیٰ علیه السلام و بر دین من ثابت ماندن این هدایت و رشد است همچنین باطل پرستان به طریقه های باطل خود به رشد و هدایت میبینند -
[۳۰] از این آیت حصه دوم مکالمه رجل مومن است تا (۳۵) در این تخویف دنیوی و اخروی را ذکر میکند و دلیل نقلی از یوسف علیه السلام و زجر به صفات قبیحه ذکر میکند (مِثْلَ يَوْمِ الْأَحْزَابِ) مانند عذاب قوم هائیکه تحزب و گروه بازی در مقابله رسولان میکنند -
[۳۱] این تفصیل اجمالی است در لفظ أْبِ اشاره است که کفر و تکذیب آنها و به سبب آن آمدن عذاب عادت و حالت مستمره همه آنها یکی است (وَمَا اللَّهُ يُرِيدُ ظُلْمًا لِلْعِبَادِ) این جواب سوال است اگر کسی بگوید که هلاک کردن این قوم ها آیا ظلم نیست؟ به این جمله جواب شد یعنی بغیر از حجت و بغیر ازگناه عذاب نمی دهد -