فَمَنْ أَظْلَمُ ۱۱۶۵ حٰمٓ السجدة
إِنَّ الَّذِينَ يُلْحِدُونَ فِي آيَاتِنَا لَا يَخْفَوْنَ عَلَيْنَا أَفَمَنْ يُلْقَى فِي النَّارِ خَيْرٌ أَمْ مَنْ يَأْتِي آمِنًا يَوْمَ الْقِيَامَةِ اعْمَلُوا مَا شِئْتُمْ إِنَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ ﴿۴۰﴾ إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بِالذِّكْرِ لَمَّا جَاءَهُمْ وَإِنَّهُ لَكِتَابٌ عَزِيزٌ ﴿۴۱﴾ لَا يَأْتِيهِ الْبَاطِلُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَلَا مِنْ خَلْفِهِ تَنْزِيلٌ مِنْ حَكِيمٍ حَمِيدٍ ﴿۴۲﴾ مَا يُقَالُ لَكَ إِلَّا مَا قَدْ قِيلَ لِلرُّسُلِ مِنْ قَبْلِكَ إِنَّ رَبَّكَ لَذُو مَغْفِرَةٍ وَذُو عِقَابٍ أَلِيمٍ ﴿۴۳﴾
به تحقیق آنهای که کج رفتاری میکنند در آیات ما پنهان شده نمی توانند بر ما آیا آنکه انداخته میشود در آتش بهتر است یا آنکه بیاید به امن در روز قیامت عمل کنید هر چه میخواهید به تحقیق اللّه تعالٰی به اعمالی که میکنید بیناست ﴿۴۰﴾
به تحقیق آنهای که که کفر کردند بر قرآن چون بیامد به ایشان (هلاک میگردند) و به تحقیق این کتاب است عزیزالقدر ﴿۴۱﴾
آمده نمی تواند باو باطل از پیش روی آن و نه از عقب آن نازل شده است از جانب باحکمت ستوده شده ﴿۴۲﴾
گفته نمی شود به تو مگر آنچه گفته شده به رسولان پیش از تو هرآئينه پروردگار تو البته مالک آمرزش است و مالک عذاب دردناک است ﴿۴۳﴾
[۴۰] این متعلق است به لاتسمعوالهذا القرآن، یعنی الحاد در آیات به چنین طریقه های میکنند که مردمان را از شیندن آن منع میکنند و تحریف و تاویل های باطل میکنند و مقابله میکنند پس برای ایشان زجر و تخویف به سه طریقه میدهد -
[۴۲،۴۱] این نیز زجر به ملحدین قرآن است به همراه بیان صدق قرآن با چهار صفات (عَزِيزٌ) بسیار معنی آن است و آن همه مراد است - باعزت است به نزد اللّه تعالٰی ، غالب بر هر کتاب است، بی مثل و بی نظیر است، محبوب است یعنی کسی مقابله آنرا کرده نمی تواند (لَا يَأْتِيهِ الْبَاطِلُ) مراد از باطل تغیر و تبدیل است یا تکذیب است یا شیطان است (مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَلَا مِنْ خَلْفِهِ) دو طرف را ذکر کرد مراد از آن هر طرف است یعنی از هیچ سبب در آن باطل (با این سه معانی) آمده نمی تواند یا مراد از آن واقعات گذشته و پیش گوئی آینده است و مراد از باطل تکذیب است یا مراد از آن کتب های نازل شده پیشین است و بعد از آن نازل کردن کتاب است یعنی در کتاب های گذشته تکذیب این قرآن نیست و بعد نیز منسوخ کننده آن آمده نمی تواند و این دلیل است که این کتاب آخری است که بر نبی آخرین نازل شده است -
[۴۳] این تسلیت به رسول اللّه صل اللّه وعلیه وسلم است بعد از ذکر ملحدین و دو تفسیر آیت است اول اینکه مراد از مَا قَدْ قِيلَ لِلرُّسُلِ، نسبت ساحر، کذاب، مجنون، گمراه وغیره طعن کردن است - دوم مراد اینکه آن وحی توحید است که به رسولان پیش فرستاده شده بود -